Αν το παιδί σας αρνείται να πάει στο σχολείο, είναι βέβαια κάτι δυσάρεστο και στρεσογόνο για πολλούς γονείς, αλλά να είστε σίγουροι, πως κάτι αντίστοιχο θα συμβαίνει και σε άλλους γονείς. Είναι πολλά τα παιδιά εκείνα που οι δεσμοί με το σπίτι ή ακόμα και η ρουτινα του καλοκαιριού τα κάνει να δυσκολεύονται να αποδεχθούν τη νέα πραγματικότητα που το άνοιγμα των σχολείων φερνει. Σίγουρα θα αναρωτιέστε: "Γιατί να αντιδρά έτσι το δικό μου παιδί;" ή "Και αν δεν δεν θέλει να ξαναπάει σχολείο;"
Εύλογα όλα αυτά που σας προβληματίζουν. Αρκετά παιδιά αρνούνται το σχολείο και μάλιστα με διαφορετικούς τρόπους. Παρακάτω θα βρείτε ορισμένους τρόπους για να διαχειριστείτε ως γονείς, φροντιστές, δάσκαλοι την άρνηση αυτη.
Σε περίπτωση που το παιδί σας κλαίει πριν το σχολείο ή υποκύπτει ακόμα και σε tantrums
Αρχικά θα πρέπει να αποδεχθούμε πως τα συναισθήματα πίσω από ένα τέτοιο ξέσπασμα είναι αληθινά. Το καλύτερο είναι να δώσετε λοιπόν χρόνο στο παιδί να εκφραστεί και κατόπιν να προτείνετε να συζητήσετε μαζί τρόπους για να νιώσει καλυτερα, αφού προηγουμένως έχει ηρεμήσει. Κάντε παράλληλα σαφές πως ναι μεν κατανοείτε τα συναισθήματα του και μάλιστα θα προσπαθήσετε μαζί του να βρείτε λύσεις για το πώς τα πράγματα στο σχολείο θα είναι καλύτερα, το να μην πάει όμως στο σχολείο δεν είναι λύση. Θα μπορούσατε για παράδειγμα να πείτε: "Καταλαβαίνω πως υπάρχει κάτι σχετικά με το σχολείο που σε ανησυχεί. Όταν θα είσαι σε θέση να μιλήσουμε ήρεμα τότε θα συζητήσουμε σχετικά με αυτο. Θέλω πολύ να σε βοηθήσω να βρούμε τρόπους να γίνει ευκολότερο για σενα όλο αυτό!"
Σε περίπτωση που το παιδί σας έχει meltdowns για το σχολείο
Εδώ πρέπει να επιστρατεύσετε την υπομονή σας και να κάνετε σαφές στο παιδί πως είναι ασφαλές και εκείνο που θέλετε είναι να το βοηθήσετε. Τα παιδιά δεν μπορούν να διαχειριστούν μια τέτοια κατάσταση και είναι και δύσκολο για όποιον ενήλικα βρίσκεται αντιμέτωπος και πρώτη φορά με μια τέτοια συμπεριφορά. Όταν βρεθείτε μπροστά σε ένα meltdown, είτε ως γονιός είτε ως δάσκαλος, τότε το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να επιστρετεύσετε μικρές και ρητές παραινέσεις με σκοπό αφενός να δηλώσετε παρών, ότι δηλαδή είστε εκεί δίπλα του και δεν το έχετε εγκαταλείψει και επιπλέον να το κατευθύνετε με σκοπό να νιώσει καλυτερα. Θα μπορούσατε να πείτε: "Ήταν μια πραγματικά μεγάλη αντίδραση όλο αυτο. Ας δούμε μήπως χρειαζεσαι λίγο χρόνο μέχρι να μιλήσουμε οι δύο μας". Με τον τρόπο αυτό επικεντρώνεστε στο να κατανοήσει πως το σημαντικότερο είναι να μάθει να διαχειρίζεται και να ελέγχει το μέγεθος της αντίδρασης του και φυσικά πως ακόμα και τότε, στην έντονη στιγμή του, είστε παρών. Έτσι θα μάθει να συνεργάζεται και να επικοινωνεί καλύτερα τα συναισθήματα του.
Σε περίπτωση που το παιδί επιμένει σε "και αν γίνει αυτο...;" σενάρια
Απαντήστε με όση περισσότερη ενσυναίσθηση μπορειτε. Η αιτία για τέτοιου είδους συμπεριφορά είναι συνήθως η εμμονή σε αρνητικές σκέψεις ως απότοκος άγχους ή αδυναμίας του παιδιού σας. Επομένως το πρώτο βήμα είναι να κατανοήσουμε τι είναι εκείνο που προκαλεί το άγχος στο παιδί. Ακολούθως μετατρέψτε την ανησυχία του για το τι θα γίνει αν... σε διαβεβαίωση για όσα πραγματικά ισχύουν. Για παράδειγμα το παιδί σας μπορεί να πει: "Και τι θα συμβεί εάν εκείνα τα ζωηρά παιδιά είναι στην ίδια τάξη με εμένα και μου καταστρέψουν τις μπογιές μου;" Εσείς λοιπόν μπορείτε να απαντήσετε: "Αυτό που γνωρίζουμε στα σίγουρα είναι πως στην τάξη σου θα είναι ο φίλος σου ο Στέλιος!"
Σε περίπτωση που αρνείται να ντυθεί το πρωί
Συνήθως η άρνηση για το σχολείο ξεκινά από το σπίτι ή μάλλον από την ώρα που ξυπνούν καλύτερα! Ορισμένα παιδιά αρνούνται να ντυθούν λοιπόν για το σχολείο. Εξηγούμε στο σημείο αυτό πως το να μην πάει στο σχολείο, δεν είναι μια από τις επιλογές του. Το να πάει όμως με πυζάμες, ναι είναι! Το συζητάτε μαζί του, εξηγείτε τις συνέπειες της κάθε επιλογής και αν εξακολουθεί να επιμένει να μην ντυθεί, τότε μπορεί να χρειαστεί να πάει με τις πυτάμες. Στην περίπτωση αυτή επικοινωνήστε προηγουμένως με την δασκάλα για να εξηγήσετε γιατί το παιδί σας δεν θα είναι κατάλληλα ντυμένο για το σχολείο και τονίστε στο παιδί σας πως δεν είστε σε θέση να γνωρίζετε ποιες θα είναι οι αντιδράσεις των συμμαθητών του. Προσοχή! Μην τις προκαθορίσετε! Μην πείτε: "θα σε κοροϊδεύουν οι συμμαθητές τους" ή "θα γελάσουν μαζί σου".
Σε περίπτωση που το παιδί σας δεν μπαίνει στο αυτοκίνητο
Στο σημείο αυτό η άρνηση του παιδιού ενδεχομένως ως στόχο να έχει εμποδίσει τον γονιό να πάει και εκείνος στη δική του δουλειά. Προσπαθείτε να μην είστε επιθετικοί και αποφύγετε τους χαρακτηρισμούς.
Αυτό που μπορείτε να πείτε είναι κάτι τέτοιο: "Παρατηρώ ότι είσαι αρκετά δύστροπος σήμερα. Ας το συζητήσουμε αυτό όμως αργότερα γιατί δεν είναι η κατάλληλη ώρα τώρα να τσακωθώ μαζί σου, μιας και είσαι πολύ αναστατωμένος. Για πες μου όμως πώς θα ήθελες να πας στο αυτοκίνητο; Κάνοντας το κουνελάκι; ή μήπως το βατραχάκι;"
Ό,τι και να συμβαίνει από τα παραπάνω, είναι απολύτως κατανοητό και σύνηθες και οι τακτικές που αναφέραμε αποδίδουν.
Καλό είναι να μην ξεχνάτε, ότι όλο αυτό δεν είναι απαραίτητο να το διαχειριστείτε μόνοι σας οι γονείς. Αντιθέτως ένας σωστός εκπαιδευτικός μπορεί σίγουρα να βοηθήσει και εσάς και το παιδί σας. Συζητήσετε, ας παραθέσει ο καθένας τι παρατηρεί στο παιδί και συνεργαστείτε!
Κάτι ακόμα που μπορείτε να κάνετε είναι να φτιάξετε μια λίστα με επιβραβεύσεις τις οποίες θα διεκδικεί το παιδί σας κάθε φορά που πηγαίνει χωρίς εντάσεις και αδιαμαρτύρητα στο σχολείο.
Δέσποινας Ξιούφη, Παιδίατρος
